Saçkıran (Alopesi Areata) Nedir?

Tıbbi adı alopesi areata olan saçkıran, ani dökülmeler sonucunda ortaya çıkan hastalıktır. Kişinin saç, kaş, kirpik, sakal gibi bölgelerinde meydana gelen bu durum, tüylerin kısa süre içerisinde dökülmesiyle sonuçlanır. Saçkıran (alopesi areata), kafa derisinde ortaya çıktığı zaman rahatlıkla fark edilebilir. Yuvarlak veya oval bir şekil alan bu hastalık, belirli bir zaman aralığında kaybolabilir. Saçsız alanlarda tekrar saç çıkması beklenirken, yeni lezyonların gelişme riski de bulunmaktadır. Bundan dolayı bölgedeki durumu dikkatli bir şekilde takip etmek gerekebilir. 

Saçkıran cinsiyet fark etmeksizin herkeste görülebilir. Her yaştaki insanda ortaya çıkan bu rahatsızlık, genellikle 40 yaşından küçük bireylerde daha çok rastlanmaktadır. Saçkıran hastalığından etkilenen kişilere bakıldığında 100 kişiden en az 70’inin 40 yaşından küçük olması bu istatistiği güçlendirmektedir. Erkek ve kadını eşit oranda etkileyen saçkıran, erkeklerde daha fazla görülmektedir. Saçkıran (alopesi areata) genetik bir yatkınlığa da sahiptir. Bundan dolayı ailesinde saçkıran rahatsızlığı olan kişilerde bu durumun yaşanması daha yaygın olabilir. 

Saçkıran hastalığının birden fazla nedeni olabilir. Bundan dolayı, “saçkıran (alopesi areata) neden olur?” sorusuna net bir cevap verilememektedir. Genellikle otoimmün adı verilen bağışıklıkla alakalı sorunlar saçkıran hastalığını ortaya çıkarmaktadır. Otoimmnün ise vücudun kendi hücre ve dokularını yabancı olarak tanımasıyla meydana gelmektedir. 

Bağışıklık sisteminde sorun yaşayan kişiler, kendi hücrelerinde saldırı yaşamaktadır. Bu saldırılardan biri olan saçkıran da saç köklerine etki ederek saçın uzamasını engellemekte ve saç dökülmesine neden olmaktadır. 

Genetik faktörlere bağlı olarak da etkisini gösteren saçkıran, bu hastalığı yaşayan kişilerin yakınlarında da görülebilir. Hatta bu kişilerde görülme riski 3 ila 6 kat daha fazladır. Genetik faktörlerin etkini de destekleyen bu durum; egzama, sedef, saman nezlesi, lupus, vitiligo, atopik alerjik astım, addison hastalığı kronik iltihabi tiroid hastalığı gibi rahatsızlıkları beraberinde getirebilir.

Saçkıran tedavisi alanında uzman bir doktor tarafından yapılmalıdır. Genellikle cilt hastalıkları uzmanı tarafından planlanan tedavi sürecinde dikkatli ve titiz bir şekilde hareket edilmelidir. Saçkıran tedavisinde hastalığın ilerlemesini engellemek ve belirtilerin etkisini azaltmak birinci önceliktir. Bu durum saçkıranın derecesine de bağlıdır. Eğer hastanın rahatsızlığı hafif derecedeyse herhangi bir tedaviye ihtiyaç duyulmayabilir. Ayrıca, bölgede dökülen saçlar kendi kendine tekrardan çıkmaktadır. 

Daha ileri rahatsızlıklar yaşayan hastaların steroid içerikli ilaçlar kullanması önerilebilir. İlk olarak krem bazlı ilaçlar uygulanırken, ilerleyen aşamalarda hastanın kafa derisine enjekte edilebilir. Özellikle göz çevresine uygulanan ilaçların ayrı bir hassasiyet gerektirdiği bilinmelidir. 

Saçkıran sadece steroid içerikli ilaçlarla değil, aynı zamanda immünoterapi adı verilen farklı yöntemlerle de tedavi edilebilir. Hastanın sağlık durumuna en doğru çözüm yolunu bulmak için doğru doktorun seçildiğinden emin olunmalıdır. Eğer hastanın alopesi areata hastalığından dolayı saçlarındaki dökülme ciddi boyutlara ulaştıysa, saç ekimi ameliyatına başvurması gerekebilir.